Άγχος υγείας: 4 βήματα για την αντιμετώπισή του
Το άγχος υγείας (ή αλλιώς αρρωστοφοβία) είναι μία στρεσογόνος εσωτερική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από διαρκή εμμονή και υπερβολικά έντονη ενασχόληση με θέματα που αφορούν την υγεία. Οι ενήλικες που υποφέρουν από το συγκεκριμένο πρόβλημα βιώνουν ένα διαρκή φόβο ότι είτε θα διαγνωστούν στο μέλλον με μία πολύ σοβαρή ασθένεια, είτε πάσχουν από ένα βαρύ πρόβλημα υγείας, το οποίο δεν έχουν ακόμη εντοπίσει οι γιατροί στους οποίους απευθύνονται.
Οι άνθρωποι που υποφέρουν από άγχος υγείας τείνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό πραγματοποιούν συνεχείς επισκέψεις σε γιατρούς, προκειμένου να τους καθησυχάσουν ή να τους αποκλείσουν το ενδεχόμενο ότι πάσχουν από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας. Επιπρόσθετα αναζητούν «μανιωδώς» πληροφορίες στο διαδίκτυο, προκειμένου να καταλήξουν εάν τελικά ο φόβος τους είναι βάσιμος και δικαιολογημένος. Οι παραπάνω συμπεριφορές, μπορεί να ανακουφίσουν για πολύ λίγο και προσωρινά το άγχος υγείας, αλλά σε βάθος χρόνου "ενισχύουν" ακόμη περισσότερο τον φαύλο κύκλο της εσωτερικής ανησυχίας του ανθρώπου που υποφέρει. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις άγχους υγείας, οι άνθρωποι μπορεί ακόμη και να εκδηλώσουν στην πραγματικότητα τα σωματικά συμπτώματα από τα οποία φοβούνται ότι πάσχουν.
Παρακάτω παρατίθενται 4 σύντομες προτάσεις για όσους αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του άγχους υγείας:
Οριοθέτηση της τάσης του ενήλικα να πραγματοποιεί ιατρικές εξετάσεις
Ο ενήλικας που πάσχει από άγχος υγείας ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ να πραγματοποιεί εξετάσεις σε μεγαλύτερη συχνότητα από αυτή που ενδείκνυται για οποιοδήποτε άλλο ενήλικα, ο οποίος δεν πάσχει από το συγκεκριμένο πρόβλημα. Το ετήσιο check up ή όποια άλλη εξέταση προτείνεται με βάση την ηλικία, το ιατρικό ιστορικό κ.α. χαρακτηριστικά δεν πρέπει ποτέ να παραμελείται, αλλά ούτε και να πραγματοποιείται σε μεγαλύτερη συχνότητα από αυτήν που προβλέπεται από τον θεράποντα ιατρό.
Διαμόρφωση σχέσης εμπιστοσύνης με ένα συγκεκριμένο γιατρό
Οι άνθρωποι που πάσχουν από αρρωστοφοβία πολύ συχνά δεν εμπιστεύονται καθόλου τους γιατρούς. Κάποιες φορές η έλλειψη εμπιστοσύνης σχετίζεται με μία πραγματικά δυσάρεστη προσωπική εμπειρία (δική τους ή κάποιου αγαπημένου τους) και άλλες φορές όχι. Ανεξάρτητα από αυτό είναι άκρως απαραίτητο, ο άνθρωπος που υποφέρει από το άγχος υγείας να διαμορφώσει μία σταθερή και μακροχρόνια σχέση εμπιστοσύνης με έναν ή μία ομάδα γιατρών (ένας ανά ειδικότητα), με τους οποίους νιώθει "ασφάλεια". Οι γιατροί αυτοί είναι απαραίτητο να γνωρίζουν τη φύση του προβλήματος του πάσχοντα και να μην "παρασύρονται" από τις συνεχείς ενοχλήσεις του, εντείνοντας έτσι ακόμη περισσότερο, χωρίς φυσικά να το επιθυμούν, το αίσθημα του φόβου του για την υγεία.
Αλλαγή στον τρόπο αντίληψης του άγχους υγείας και των επώδυνων σωματικών ενοχλήσεων που το συνοδεύουν
Ένας άλλος τρόπος για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος είναι να αλλάξει ο ασθενής τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται και βιώνει τα σωματικά ενοχλήματα που τον ταλαιπωρούν. Για παράδειγμα, κάποιες φορές η έναρξη του άγχους για την υγεία λειτουργεί ως αφορμή, προκειμένου να συνειδητοποιήσει ο πάσχοντας για τον εαυτό του κάποια πράγματα που τον ενοχλούσαν, αλλά μέχρι τώρα δεν έκανε τίποτα γι’ αυτά. Σε άλλες περιπτώσεις, η εκδήλωση του συγκεκριμένου προβλήματος μπορεί να του «απαγορεύει» να χαρεί κάποια πράγματα που για πολλά χρόνια του απαγόρευε η οικογένειά του να κάνει κ.λ.π. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι απόλυτα χρήσιμο, παρ' όλο που είναι δύσκολο, να προσπαθήσει αυτός που υποφέρει από άγχος υγείας να καταλάβει ποιες θετικές αλλαγές επιφέρονται στη ζωή του, μέσα από αυτή την επώδυνη εμπειρία – Αλλαγές, που συνήθως ο ίδιος επιθυμούσε αλλά δεν ήταν σε θέση να αποφασίσει να πραγματοποιήσει.
Παρατήρηση των περιόδων έξαρσης του άγχους υγείας και των ενοχλητικών συμπτωμάτων του
Συνήθως το άγχος υγείας εκδηλώνεται σε περιόδους έντονης πίεσης, λόγω οικογενειακών, επαγγελματικών ή άλλου είδους υποχρεώσεων. Όταν αυτού του είδους οι υποχρεώσεις δεν κατανέμονται σωστά, το άγχος υγείας «έρχεται για να βοηθήσει» αυτόν που υποφέρει από το συγκεκριμένο πρόβλημα να παραμείνει περισσότερο «επικεντρωμένος» στον εαυτό του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του τύπου είναι η μητέρα που, μέσω του προβλήματος του άγχους υγείας «αναγκάζεται» να «απομακρυνθεί» από τον έφηβο γιό της, του οποίου οι συναισθηματικές ανάγκες έχουν διαφοροποιηθεί και «προστάζουν» τη δημιουργία μίας υγιούς απόστασης από την οικογένεια. Όταν αυτός/αυτή που υποφέρει από το πρόβλημα του άγχους υγείας καταλάβει πότε και για ποιο λόγο εκδηλώνεται το συγκεκριμένο πρόβλημα – αυτομάτως καθίσταται περισσότερο ικανός και να το ελέγξει καθώς μπορεί να αποφύγει τις συνθήκες που επιτείνουν το άγχος υγείας.
Συνοψίζοντας, το άγχος υγείας είναι μία ιδιαίτερα ενοχλητική κατάσταση, το οποίο αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα με τη βοήθεια ενός επιστήμονα ψυχολόγου, μπορεί να εξελιχθεί σε μία κλινική κατάσταση, εξαιρετικά επώδυνη για την καθημερινότητα το ανθρώπου. Τα βήματα που αναλύονται στο παρόν άρθρο δεν αποτελούν παρά κάποιες προτάσεις για την προσωρινή αντιμετώπιση των άμεσων συμπτωμάτων του άγχους υγείας χωρίς φυσικά να αρκούν για την θεραπεία του. Στις περισσότερες περιπτώσεις άγχους υγείας η ομοιοπαθητική θεραπεία αποδεικνύεται ιδιαίτερα βοηθητική σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία.